‘Is féidir leat muintir Chonamara a chur ag gol ach, by Jesus, déan cinnte go gcuirfidh tú ag gáire iad ina dhiaidh’

Tá Aisteoirí Chois Fharraige ag dul chun stáitse sa Taibhdhearc arís anocht agus amárach i saothar de chuid John B. Keane

‘Is féidir leat muintir Chonamara a chur ag gol ach, by Jesus, déan cinnte go gcuirfidh tú ag gáire iad ina dhiaidh’

Beidh Aisteoirí Chois Fharraige le feiceáil sa Taibhdhearc anocht agus amárach agus dhá léiriú den dráma Big Maggie de chuid John B. Keane á chur ar stáitse ag an gcompántas.

Chuaigh an dráma, atá aistrithe go Gaeilge ag Bridie Ní Churraoin, go mór i bhfeidhm orthu siúd a chonaic é nuair a léiríodh Big Maggie den chéad uair i Seanscoil Sailearna i rith an earraigh.

“Bhí trí oíche againn, Dé hAoine, Dé Sathairn agus Dé Domhnaigh,” arsa Eoghan Ó Riada, atá ag léiriú an dráma. “Oíche Dé Domhnaigh, bhí orainn suíocháin bhreise a chur amach mar bhí an oiread sin tóir air agus dá ndéanfaimis cúpla oíche eile, déarfainn nach mbeadh aon stró ann halla a líonadh amach ach an oiread. Tá an-chlú ar Aisteoirí Chois Fharraige i ndáiríre as drámaí maithe a chur ar stáitse.”

Bhí oíche amháin ag lucht an dráma in Áras Éanna in Inis Oírr ó shin agus é anois tugtha go dtí an Taibhdhearc i nGaillimh ag Fíbín.

Tá ardmholadh ag Ó Riada don aistriúchán atá déanta ar shaothar Keane ag Bridie Ní Churraoin, atá i bpáirt Big Maggie sa dráma freisin.

“Bhí sé aistrithe go Gaelainn cheana féin ach Bridie Ní Churraoin as an Trá Bháin, is duine í de na príomhaisteoirí atá againn ach is maith léi féin a bheith ag plé leis an bpeann agus tá saibhreas aisteach aici ón Trá Bháin, ó Ghaeilge na Trá Báine agus an cheantair sin.

“Dhein sí aistriúchán paiteanta [ar an ndráma] i ndáiríre. Bhí sí in ann nathanna cainte a úsáid nár chualathas le blianta fada timpeall na háite seo ach nuair a chloiseann daoine iad, aithníonn siad iad agus bíonn siad ag rá, ‘Sin é mar a déarfadh mo Dhaideo nó mo Mhamó é’. Rinne sé an-jab air.”

Mar sin féin, deir Ó Riada nár chorraigh an scéal é mórán nuair a thosaigh Aisteoirí Chois Fharraige ag obair ar an dráma ag tús 2020 ach gur athraigh sé sin nuair a tháinig an compántas le chéile arís i mbliana.

“Chuamar ag féachaint ar an ndráma seo ar dtús roimis an Covid. Rinneamar cleachtadh amháin leis sular stop gach rud ach, ar chúis éigin, ní rabhthas féin róthógtha leis. Níl a fhios agam canathaobh.

“Nuair a thógamar suas arís é ag tús na bliana seo, bhí athrú aigne orm. Tá mé ag ceapadh gurb é a tharla dom ná, bhí taom croí agam féin cúpla bliain ó shin agus b’fhéidir gur athraigh sé mo dhearcadh ar rudaí mar nuair a phiocas suas arís é, bhí súile difriúil agam ar an scéal.”

Scéal “dubh, dorcha, gruama” atá i Big Maggie, a deir sé, scéal faoi bhean a phós amach as an mbochtanas ach ar éirigh scliúchas idir í agus clann a fir chéile tar éis a bháis.

Mheas Ó Riada gur theastaigh cuid den ghreann sa scéal, áfach, má bhí sé le lucht féachana a mhealladh, go háirithe i gConamara.

“Nuair a thosnaíomar ag gabháil dó, bhíothas ag rá tá sé seo dubh, duairc agus go dteastaíonn rud éigin a dhéanamh chun é a chur in oiriúint do mhuintir Chonamara mar, thar aon rud eile, is maith le muintir Chonamara a bheith ag gáire. Is féidir leat iad a chur ag gol más maith leat ach, by Jesus, déan cinnte go gcuirfidh tú ag gáire iad ina dhiaidh nó ‘beidh sorry ort’, mar a deir siad,” arsa Ó Riada.

“Chuamar ag tóraíocht an ghrinn ann agus fuaireamar é. Tá cuid de atá anois chomh greannmhar le rud ar bith eile. Mar a tharlaíonn sé, duine de na haisteoirí, fuair sé rud nach bhfacthas riamh cheana, spontaneous round of applause istigh i lár radhairc,” arsa an léiritheoir.

Chomh maith leis an dá oíche seo sa Taibhdhearc i nGaillimh, tá an dráma le léiriú freisin in amharclann Ghaoth Dobhair i nDún na nGall agus thíos i mBaile Bhuirne i gCorcaigh. Tá cuireadh faighte freisin ag Aisteoirí Chois Fharraige an dráma a léiriú i Lios Tuathail, fód dúchais John B. Keane.

“Tá cuireadh faighte againn go dtí [amharclann] St John’s thíos i Lios Tuathail ó mhac le John B. Keane, Billy Keane. Tá sé báúil go maith don Ghaeilge, mar a bhí John B. féin,

“Bainisteoir an ionaid thíos, is iníon í le Maggie Polpin, agus bhí sí siúd ag an dráma oíche Dé Domhnaigh [i Scoil Sailearna] agus nuair a chonaic sí é, chuaigh sí ar an bhfón go dtí Billy Keane láithreach agus dúirt sé ‘Bring them on’. Chuir sé an-suim ann mar go raibh sé ag iarraidh an dráma a fheiceáil i nGaeilge.”

Beidh Big Maggie le feiceáil sa Taibhdhearc anocht, Dé hAoine 15 Meán Fómhair, agus amárach, Dé Sathairn 16 Meán Fómhair.

Is féidir ticéid do ‘Big Maggie’ sa Taibhdhearc a fháil ar líne nó glaoch a chur ar 091 399 277

Fág freagra ar '‘Is féidir leat muintir Chonamara a chur ag gol ach, by Jesus, déan cinnte go gcuirfidh tú ag gáire iad ina dhiaidh’'