NACH DEAS É? De mhaoil a mhainge…

Mír rialta ó scríbhneoirí éagsúla faoi nathanna cainte a thugann léargas ar shaibhreas, ar shaíocht agus ar aclaíocht na teanga

NACH DEAS É? De mhaoil a mhainge…

Rinne sé de mhaoil a mhainge é a deirtear. Sin le rá go ndearna sé go tobann é ar ala na huaire. Tá sé sa leabhar Deoraithe a scríobh Dónall Mac Amhlaigh faoi bheirt a bhí ag troid:

   ‘Buail arís é, a mhac Bheartla, ná lig dó éirí!’ a scread an Maolánach agus ba de mhaoil a mhainge a staon Treabhar óna dhéanamh.

Bíonn an dá litriú ar an bhfocal, maing agus maig. Úsaidtear an focal ar bhealach eile freisin – bhí leathmhaing air ag imeacht, faoi dhuine a mbeadh maing an mhustair air. Bheadh an té sin ag siúl faoi stiúir mhustarach, siúl giodalach postúil.

Gaige na maige a thabharfá air. D’fhéadfaí a rá freisin gur aibhseoir nó baothán a bheadh ann.

Tharlódh sé go mbeadh gualainn amháin leis níos airde ná an ghualainn eile.

Bhaing an leagan a bhí acu ar an bhfocal i Ros Muc: bhain sé bhaing as a ghualainn agus d’imigh sé leis; chroch sé gualainn leis le neamhshuim.

‘Lena raibh de bhaingeanna ar a gcuid Béarla ní thuigfeá a leath dár dhúirt siad,’ arsa fear as Ros Muc.

Dá mbeadh bhaing ar choca i Ros Muc ní bheadh sé i bhfad go dtiocfadh sé go talamh.

De mhaoil a mhainge. Nach deas é?

Fág freagra ar 'NACH DEAS É? De mhaoil a mhainge…'

  • Larry Phelan

    Is deas

  • Seosamh Ó Cuaig

    `Tá áthas orm a fheiceáil go bhfuil duine amháin ar a laghad á léamh!

  • Ailbhe

    Thánas trasna ar “ag gluaiseacht ar a mhaoile mháige” i leabhar le déanaí, is do chuir sé i dtreo an fhoclóra mé. Ní bhfuaireas freagra sásúil ar mo cheist go dtí anois. Is tráthúil an píosa uait é – go raibh maith agat!
    (Corcaíoch an té a raibh an siúl áirithe sin fé, beag an t-iontas…)