Verona Murphy tofa ina Ceann Comhairle sa Dáil, an chéad bhean riamh sa ról

Tháinig Teachtaí Dála an 34ú Dáil le chéile i dTeach Laighean den chéad uair ar maidin agus thoghadar ina ceann comhairle an neamhspleách Verona Murphy, Teachta Dála do Loch Garman.

Is í Murphy an chéad bhean le bheith ina ceann comhairle.

Toghadh Murphy i ndiaidh an tríú comhaireamh nuair a bhain sí an cuóta, 88, amach le vótaí aistrithe Sheáin Uí Fhearghaíl.

Ceathrar iarrthóirí a bhí ann – Verona Murphy, Seán Ó Fearghaíl (FF), a raibh an tríú téarma á lorg aige, John McGuinness (FF) agus Aengus Ó Snodaigh (SF).

Roimh an toghchán sa Dáil ar maidin, dúirt Aengus Ó Snodaigh go raibh líofacht sa Ghaeilge ina bunscil riachtanach do phost an Cheann Comhairle. Dúirt sé go raibh sé tábhachtach go mbeadh ceann comhairle ábalta “ceannaireacht” a léiriú ó thaobh labhairt na Gaeilge sa Dáil, rud a chinnteodh go mbeadh an Ghaeilge “ar comhchéim” leis an mBéarla.

Ní cainteoir Gaeilge í Verona Murphy.

Thug Fianna Fáil agus Fine Gael tacaíocht do Verona Murphy mar chuid den idirbheartaíocht atá ar siúl acu leis an nGrúpa Réigiúnach Neamhspleách faoi chomhrialtas a bhunú, gníomh a mhaígh Ó Feargháil agus daoine eile a rinne mír mhargántaíochta de ról tábhachtach.

Cainteoirí líofa Gaeilge iad Ó Fearghaíl agus Ó Snodaigh agus dúirt siad beirt le Tuairisc roimh an vóta gur chóir go mbeadh Gaeilge ag an té a cheapfaí sa phost.

I nGaeilge a bhí cuid de na hóráidí a thug siad sa Dáil ar maidin sular cuireadh tús leis an vótáil. I nGaeilge a chuir John McGuiness tús lena óráid chomh maith. Níor labhair Verona Murphy aon fhocal Gaeilge seachas “Go raibh maith agat, agaibh” a rá ag deireadh a hóráide.

174 Teachta Dála a toghadh chun na Dála nua, an líon is mó Teachtaí riamh ó bunaíodh an stát.

An ionadaíocht chionmhar a bhí i réim don vóta agus aon-vóta inaistrithe ag gach Teachta Dála.

Sular reáchtáladh an vóta don Cheann Comhairle inniu, thug cléireach na Dála, Peter Finnegan, óráid oscailte an 34ú Dáil. Léifidh an cléireach amach forógra ó Uachtarán na hÉireann, Micheál D Ó hUigínn agus ansin tabharfaidh sé ainmneacha na dTeachtaí Dála go léir a toghadh chun na Dála.