Ceisteanna sóisialta láimhseáilte go healaíonta i scéal bleachtaireachta lán teannais

Tá Sa Pholl Báite le Anna Heussaff ar an cheathrú húrscéal bleachtaireachta aici agus castar orainn arís anseo Aoife Nic Diarmada agus an Garda Réamonn Seoighe, an bheirt is mó a bhíonn chun tosaigh i réiteach na gcásanna dúnmharaithe sna scéalta seo. Casadh orainn i dtosach iad in 2004 sa leabhar Bás Tobann, ina dhiaidh sin in 2010 le Buille Marfach agus ansin in 2015 i Scáil an Phríosúin.

Thosaigh an chomhghuaillíocht idir an garda agus an bhean seo ar leithinis Bhéarra nuair a thosaigh bean na háite ag cuidiú leis an fhiosrúchán oifigiúil agus lean an comhoibriú sin ar aghaidh nuair a bhí dúnmharú le fiosrú i mBaile Átha Cliath ina dhiaidh sin. I gcás an leabhair is déanaí seo tarlaíonn eachtraí an scéil agus an fiosrúchán sa dá áit sin.

Tosaíonn Sa Pholl Báite ar bhruach na Life nuair a fheictear corp mná greamaithe i ngéaga crainn ar bhruach na habhann taobh le Cill Mhaighneann, a bhí mar shuíomh don scéal Scáil an Phríosúin fosta. Tá cónaí ar an scríbhneoir sa cheantar sin le fada an lá agus cuireann a tuiscint ar an cheantar agus na mionsonraí áitiúla a bhaineann leis go mór le sochreidteacht an scéil. Is cuairteoir rialta fadbhunaithe í go Béarra chomh maith, rud a chuireann ar a cumas tírdhreachanna agus saol na háite sin a thabhairt dúinn go tuisceanach leis.

Nuair a ghlaoitear ar Réamonn agus gardaí eile atá lonnaithe sa cheantar le fiosrúchán a thosú faoi bhás na mná bíonn orthu cuid de na bunfhíricí a chinntiú. Cé hí an bhean seo agus cad é go díreach a tharla di nó an dúnmharú nó timpiste atá le fiosrú acu?

Nuair a fhaigheann siad amach go mbaineann an bhean le hIarthar Chorcaí tógann sin Aoife isteach sa scéal, áit a mbeidh a heolas ar an cheantar agus a fiosracht nádúrtha ina chuidiú arís ag an fhiosrúchán oifigiúil ag na gardaí agus go háirithe ag a cara Réamonn  Seoighe.

Baineann cuid mhór den scéal le Dan, mac na mná a maraíodh. Fear óg ait atá trína chéile ar fad ag bás tobann a mháthar. Tarraingíonn a iompar taghdach aird air féin agus ar a bhuachaillchara Polannach a chónaíonn cois Life i bpobal beag agus nach bhfuil sásta nó in ann freagraí sásúla a thabhairt ar cheisteanna an gharda.

Nuair a bhíonn sin ag titim amach san ardchathair, tá Aoife ar a dícheall eolas a fháil amach faoi iar-fhear céile na mná a bhfuil teach aige i mBéarra. Má tá acmhainní an Gharda Síochána ag Réamonn le cuidiú leis san fhiosrúchán, bíonn Aoife fágtha cuid mhór ar a conlán féin. Tá contúirt ar leith ag baint leis sin di nuair a bhraitheann sí go bhfuil sí ar tí fianaise thábhachtach a nochtadh trí chuardach mídhleathach a dhéanamh ar theach an fhir sin i ndorchadas na hoíche.

Níl sé i gceist agam aon rún nó réiteach a scaoileadh anseo ar eagla go millfeadh sé sin an scéal nó an teannas ar an duine a léifidh an leabhar seo.

Bíonn an scéal ag bogadh ó Bhaile Átha Cliath go Corcaigh agus ar ais arís i rith an ama de réir mar a thagann eolas nó amhras chun tosaigh. Éiríonn leis an údar teannas a choinneáil ann tríd síos agus tarraingítear aird an léitheora anseo agus ansiúd le nodanna faoi na príomh-amhrasáin – agus tá níos mó ná Dan, a chara agus a athair i gceist ansin.

Mar a bhíonn i mórán de na scéalta bleachtaireachta comhaimseartha sníonn an scríbhneoir ceisteanna sóisialta na linne tríd an bplota go healaíonta. Sa chás seo léirítear an fhadhb mhór i mBaile Átha Cliath le daoine gan dídean atá ina gcónaí ar thaobh sráide nó cois abhann. Ardaíonn sí ceisteanna eile faoi fhéiniúlacht ghnéis, faoi dhaorsmacht i gcaidrimh phearsanta agus chlainne, faoi bhulaíocht, faoi fhoréigean in éadan na mban agus faoi chothromaíocht idir obair agus saol pearsanta.

Ach ó thús go deireadh is iad na ceisteanna faoi cé a rinne é agus cad chuige a choinníonn an scéal ag gluaiseacht agus a choinneoidh an léitheoir ag léamh.

Is beag léitheoir de chuid Anna Heussaff nach mbeidh ag súil leis an chúigiú úrscéal i ndiaidh dóibh Sa Pholl Báite a chríochnú.