Aire Stáit na Gaeltachta ag iarraidh go neartófaí an chosaint a thugtar don Ghaeltacht i mbille pleanála nua

Tá súil ag Aire Stáit na Gaeltachta cruinniú a bheith aige leis an Roinn Tithíochta chun a chinntiú igo dtugtar cosaint cheart don Ghaeilge sa Ghaeltacht i reachtaíocht nua faoi chúrsaí pleanála agus forbartha.

Thug an tAire Stáit Patrick O’Donovan le fios sa Dáil go bhfuil a Roinn ag iarraidh go molfaí roinnt leasuithe ar an mBille um Pleanáil agus Forbairt, 2023 chun cosaint níos láidre a thabhairt don Ghaeilge sa Ghaeltacht.

Foilsíodh an bille ag deireadh na míosa seo caite agus cé gur dhúirt an tAire Stáit go gcuireann sé fáilte roimh na forálacha atá ann maidir le cúrsaí pleanála sa Ghaeltacht, dúirt sé gur gá an chosaint a thugtar don teanga sa bhille a neartú.

“Cé go bhfáiltíonn mo Roinn roimh na forálacha atá sa Bhille a bhaineann le caomhnú na Gaeilge mar phríomhtheanga na Gaeltachta, tá cruinniú iarrtha idir oifigigh ón dá Roinn chun cuspóirí fhorálacha áirithe a shoiléiriú agus chun scrúdú a dhéanamh ar an bhféidearthacht go gcuirfí líon beag leasuithe san áireamh ag Céim an Choiste a d’fhéadfadh an chosaint a thugtar don teanga sa chóras pleanála a neartú tuilleadh,” a dúirt an tAire Stáit.

Dúirt sé go raibh súil aige go reáchtálfaí an cruinniú idir an dá roinn go luath sa bhliain nua.

“An rud is tábhachtaí domsa ná go mbeidh seans ag mo Roinn agus an Roinn Tithíochta na rudaí is tábhachtaí ó thaobh na teanga de a phlé.”

Dúirt an Teachta Aengus Ó Snodaigh, urlabhraí Gaeilge agus Gaeltachta Shinn Féin, nach raibh an Ghaeilge ná an Ghaeltacht sách lárnach sa bhille nua

“Ba chóir go mbeadh [an Ghaeilge] i bhfad Éireann níos lárnaí ann. Ba chóir go mbeadh muid ag déileáil leis agus go mbeadh coinníollacha i bhfad níos soiléire ann maidir le pleanáil tithíochta, na cosaintí don Ghaeltacht, agus an phleanáil ó thaobh na sochtheangeolaíochta de atá ag teastáil agus an Ghaeltacht á pleanáil amach anseo,” a dúirt Ó Snodaigh.

Chomh maith leis an mBille um Pleanáil agus Forbairt, 2023, tá an Roinn Tithíochta freisin ag obair ar threoirlínte pleanála don Ghaeltacht agus dúirt an tAire Stáit O’Donovan go raibh súil aige go mbeadh an Roinn sin in ann iad a fhoilsiú chomh luath agus is féidir.

Dúirt an tAire Stáit go raibh obair Roinn na Gaeltachta ar na treoirlínte críochnaithe agus go raibh siad anois ag an Roinn Tithíochta, a mhalairt den méid a bhí le rá ag an Aire Tithíochta Darragh O’Brien ag deireadh na míosa sa caite. Dúirt an tAire O’Brien ag an am go raibh obair a Roinne féin ar na treoirlínte curtha i gcrích agus go rabhthas ag fanacht ar Roinn na Gaeltachta.

I ráiteas a chuir an Roinn Tithíochta ar fáil do Tuairisc, dúradh go bhfuil “rannpháirtíocht dhéthaobhach leanúnach idir an dá Roinn” agus go bhfuiltear ag fanacht ar thorthaí staidéir a cuireadh ar bun maidir le modheolaíocht agus formáid na Ráiteas Tionchair Teangeolaíochta a bheidh lárnach mar chuid de na treoirlínte.

“Tá na dréacht-treoirlínte pleanála do cheantair Ghaeltachta á dtabhairt chun críche faoi láthair le haghaidh athbhreithniú an Aire agus ansin scagadh éigeantach ina dhiaidh sin faoi dhlí an AE do Mheasúnacht Straitéiseach Timpeallachta (SEA), chomh maith le Measúnú Cuí (AA),” a dúirt urlabhraí de chuid na Roinne Tithíochta.

Foilseofar na dréacht-treoirlínte ansin le haghaidh comhairliúcháin phoiblí.

Nuair a d’fhógair an tAire Tithíochta na treoirlínte ar dtús, dúirt sé go mbeadh siad réidh roimh dheireadh 2021.