Impleachtaí móra ag athbhreithniú nua don Ghaeilge sna meáin

D’fhéadfadh go mbeadh impleachtaí móra ag athbhreithniú nua don mhaoiniú a chuirtear ar fáil do chláir Ghaeilge agus don mhéid Gaeilge a bhíonn le cloisteáil sna cláracha sin.

Thug an Coimisinéir um Fhorbairt na Meán le fios do Tuairisc gur dócha go mbeidh an maoiniú a chuirtear ar leataobh do chláir Ghaeilge i measc na gceisteanna a ndéanfar cíoradh orthu san athbhreithniú cuimsitheach atá le déanamh ar sholáthar Gaeilge na meán.

Fógraíodh inné gur i mí Mheán Fómhair a chuirfidh Coimisiún na Meán na sonraí ar fáil faoin athbhreithniú sin.

Díreoidh an t-athbhreithniú ar na meáin Ghaeilge chraolta agus scríofa agus ar an soláthar don Ghaeilge sna meáin Bhéarla.

Meastar go ndéanfar moltaí ann faoi chaighdeán na seirbhísí atá ann, faoin maoiniú atá ar fáil dóibh agus faoin luach ar airgead atá á fháil uathu. Leagfar béim chomh maith ar conas éagsúlacht a chinntiú in earnáil na meán ó thaobh na Gaeilge de.

Faoi láthair cuirtear 25% den mhaoiniú Fuaim agus Fís ar leataobh do chláir Ghaeilge agus dhátheangacha, ach dúirt an Coimisinéir Rónán Ó Domhnaill go bhféadfadh go ndéanfaí athbhreithniú ar an gcéatadán sin “d’fhonn é a ardú”.

Dúirt an Coimisinéir um Fhorbairt na Meán le Tuairisc chomh maith go bhféadfadh go ndéanfaidh Coimisiún na Meán athbhreithniú ag an am céanna ar an sainmhíniú ar cad is clár Gaeilge agus cad is clár dátheangach ann.

Cé go ndeir Coimisiún na Meán go gcaithfidh 30% de chlár a bheith i nGaeilge sula mbeidh glacadh leis mar chlár dátheangach, níl an sainmhíniú ar cad atá i gceist le clár Gaeilge chomh soiléir céanna.

Léirigh anailís a rinne Tuairisc gur chláir dhátheangacha a bhí i nach mór leath na gclár do TG4 a fuair maoiniú ó Údarás Craolacháin na hÉireann (BAI), mar a thugtaí ar Choimisiún na Meán, le cúig bliana anuas.

Thug Catherine Martin, an tAire Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán le fios níos túisce i mbliana gur ceist do Choimisiún na Meán é sainmhíniú a thabhairt ar ‘clár Gaeilge’.

Dúirt an tAire ag an am go mbeadh moltaí san athbhreithniú, a gcuirfear tús leis i mbliana, maidir le cén dóigh is féidir “feabhas a chur ar sheirbhísí agus ar ábhar Gaeilge”.

Deir TG4 go mbíonn an méid Gaeilge agus Béarla a bhíonn le cloisteáil ar chláir TG4 ag brath ar “chinntí eagarthóireachta”.

Iarradh ar Ardstiúrthóir TG4, Alan Esslemont, ag cruinniú i dTeach Laighean níos túisce i mbliana, an raibh aon chéatadán Gaeilge ar leith ag teastáil le go n-áireofaí clár mar chlár Gaeilge. Dúirt sé go mbítear i gcónaí ag iarraidh a chinntiú go mbíonn an chothromaíocht chuí idir an dá theanga ach nach mbíonn an “stopuaireadóir” amuigh ag aon duine le fáil amach cén céatadán Gaeilge nó Béarla a bhíonn i gclár.