Nuachtán clóite Gaeilge nua le seoladh ag Oireachtas na Samhna

Tá sé i gceist nuachtán úr clóite Gaeilge a sheoladh ag Oireachtas na Samhna.

Níl teideal fós ar an nuachtán a chuirfidh an comhlacht nuabhunaithe Gaelmheáin amach gach Satharn ach tá súil ag bunaitheoir an fhoilseacháin, Caoimhín Ó Cadhla, go dtiocfaidh moladh maith chun cinn ó shuirbhé atá á reáchtáil faoin nuachtán i láthair na huaire.

Dúirt Ó Cadhla le Tuairisc go raibh sé mar aidhm ag a chomhlacht nua go mbeadh “fáil níos leithne ar na meáin i saol na Gaeilge” agus go raibh súil aige go bhfágfadh an nuachtán nua go mbeadh an Ghaeilge “níos feiceálaí” i siopaí na tíre.

Is i spás G-Teic i Ráth Chairn i nGaeltacht na Mí a bheidh an nuachtán lonnaithe ach tá súil ag Ó Cadhla spás oifige dá chuid féin a aimsiú le cúnamh ó Údarás a Gaeltachta amach anseo.

“Tá an plean gnó críochnaithe agus an taighde margaíochta déanta. Tá rudaí ag teacht le chéile agus an comhlacht nua á chlárú faoi láthair. Tá spás againn sa G-Teic i Ráth Chairn agus táimid ag eagrú spás oifige. Tá dearthóir againn agus táimid ag caint leis na clódóirí anois. Tá sé i gceist againn an nuachtán a sheoladh ag an Oireachtas ag 4pm ar an 1 Samhain,” a dúirt Caoimhín Ó Cadhla le Tuairisc.

Dúirt sé go mbeidh an nuachtán á mhaoiniú ó “mheascán foinsí airgid” – díolacháin, síntiúis, fógraí, agus “deontas ó Údarás na Gaeltachta”.

Beidh an chéad eagrán den nuachtán ar fáil i bhfoirm chlóite ag an seoladh ag Oireachtas na Samhna agus tá súil ag Gaelmheáin go mbeidh sé ar fáil i “300 siopa” gach Satharn ina dhiaidh sin.

“Nuachtán seachtainiúil clóite lándaite a bheidh ann agus sé leathanach déag ann. Beidh leagan digiteach de ar fáil ar líne freisin. Tá an t-iriseoir Eoin Ó Murchú againn don chéad eagrán agus táimid ag iarraidh níos mó scríbhneoirí a mhealladh. Is comharchumann oibrithe atá i mbun an nuachtáin, mar sin is baill an chomharchumainn a scríobhfaidh formhór na n-alt ach ba mhaith linn scríbhneoirí aitheanta a mhealladh freisin,” a dúirt Ó Cadhla.

Dúirt sé gur “nuachtán náisiúnta” a bheidh ann a chlúdóidh scéalta a bhaineann leis an tír ar fad ach go mbeidh sé ar fáil le ceannach sna ceantair Ghaeltachta agus sna cathracha móra ar dtús sula mbeidh teacht air i siopaí beaga tuaithe eile.

“Tá sé i gceist againn go dtiocfaidh sé amach gach Satharn. Is é an comhlacht dáilte nuachtán Newspread a bheidh á dháileadh thar ár gceann agus mhol siadsan tosú sa Ghaeltacht agus sna cathracha móra. An aidhm a bheadh againn, agus ba bhreá linn é, go mbeadh sé ar fáil i ngach siopa sa tír. De réir na bhfigiúirí atá againn beidh sé ar fáil in 300 siopa an chéad seachtain,” a dúirt sé.

Díomá faoina laghad Gaeilge a bhíonn le feiceáil ar sheastáin nuachta na tíre a spreag Ó Cadhla le sos gairme a thógáil óna phost mar fheidhmeannach taighde agus anailíse le Conradh na Gaeilge agus Gaelmheáin a bhunú.

“Tá mé paiseanta maidir leis an nGaeilge agus tá mé ag obair leis an nGaeilge an chuid is mó de mo shaol. Chonaic mé nach raibh nuachtán clóite ann le dosaen bliain, ó bhí Gaelscéal ann, agus cuireann sé isteach orm go bhfuil go leor nuachtán Béarla ar fáil – cinn ó Shasana fiú – i siopaí na hÉireann agus nach bhfuil ceann Gaeilge ann,” a dúirt sé.

Tá titim ag teacht ar líon na nuachtán clóite atá á ndíol ar fud an domhain ach ní hábhar imní do Ó Cadhla an méid sin, a dúirt sé.

“Tá claonadh ann ó thaobh an mhargaidh de go bhfuil na nuachtáin chlóite ag imeacht, ach creidim fós go bhfuil margadh ann do nuachtán clóite Gaeilge, go háirithe má tá na nuachtáin Bhéarla mar The Irish Times agus The Irish Independent fós ar fáil i gcló,” a dúirt sé.

Tá Gaelmheáin ag súil go ndíolfar “os cionn 1,700 cóip” den nuachtán sa tseachtain sna míonna tosaigh. Tá an figiúr sin bunaithe ar thaighde atá déanta ag an gcomhlacht ar dhíolachán na nuachtán Béarla agus ar dhíolachán na hirise Gaeilge Comhar.

Beidh margadh speisialta ann do scoileanna ar mhaith leo cóipeanna den nuachtán nua a cheannach agus rannóg oideachais mar chuid den fhoilseachán.

“Táimid a’ ceapadh go mbeidh thart ar €3 [air] sna siopaí, agus €2.50 do shíntiúsóirí, agus praghsanna eile ann don leagan digiteach agus do na scoileanna a cheannóidh cóipeanna don seomra ranga. Beidh an nuachtán dírithe ar phobal na Gaeilge ar fad ach beidh leathanaigh ann do dhaltaí scoile agus tá muid ag súil le cur leis na sé leathanach déag a bheidh ann ar dtús de réir mar a fhásann an togra,” a dúirt Ó Cadhla.

Dúirt sé go bhfuil sé mar aidhm ag an togra “an Ghaeilge, go háirithe léitheoireacht na Gaeilge a normalú” agus cur le feiceálacht na teanga ar fud na hÉireann.