‘Iontas’ ar Aire Stáit sa Roinn Sláinte faoi ‘fhianaise’ Simon Harris maidir le Gaeilge ar dheochanna alcóil

Dúirt Aire Stáit sa Roinn Sláinte tráthnóna inné gur ‘baineadh siar aisti’ ar chloisteáil di a laghad fianaise a bhí ag an Aire sinsearach sa Roinn chéanna dá mhaíomh go gcuirfeadh rabhadh sláinte i nGaeilge ar lipéid deochanna alcóil ‘mearbhall’ ar dhaoine.

Agus ceisteanna á bhfreagairt ag an Aire Stáit Catherine Byrne thar ceann an Aire Sláinte Simon Harris, dúirt sí go raibh sí “taken aback” nuair a cuireadh in iúl di nach raibh ach trí thagairt don Ghaeilge sa tuarascáil taighde a rinneadh faoi na lipéid alcóil.

Dúirt Byrne nach raibh an tuarascáil atá i gceist léite aici féin ach go raibh sí chun an tAire Harris a cheistiú  faoin bhfianaise a chuir an Teachta Dála Éamon Ó Cuív ina láthair.

Dúirt Byrne chomh maith go raibh fúithi iarraidh ar an Aire teacht os comhair na Dála chun ceisteanna a fhreagairt é féin faoin ábhar.

Bhí Harris le bheith sa Dáil tráthnóna inné chun ceisteanna faoin scéal a fhreagairt, ach cuireadh an tAire Stáit ann ina áit mar go raibh dualgas eile air.

Rinne an Teachta Dála Éamon Ó Cuív ionsaí fíochmhar ar an Aire Sláinte agus chuir sé ina leith nach raibh bunús ar bith lena áiteamh gur léirigh taighde a rinne Amárach Reasearch in 2015 go gcuirfeadh rabhadh sláinte i nGaeilge ar lipéid deochanna alcóil ‘mearbhall’ ar dhaoine.

Mhaígh an tAire Sláinte sa Dáil an tseachtain seo caite go raibh a chinneadh diúltú do lipéid dhátheangacha ar dheochanna meisciúla bunaithe ar thaighde, ach léiríodh i scéal a foilsíodh ar an suíomh seo nach raibh ceist na Gaeilge ar na lipéid san áireamh sa taighde a luaigh an tAire.

Dúirt Éamon Ó Cuív sa Dáil inné nach raibh ach trí thagairt fhánach don Ghaeilge sa tuarascáil 200 leathanach a luaigh an tAire agus gur bhain na tagairtí sin le tuairimí a nocht daoine ag grúpaí fócais faoi na lipéid ar bhoscaí tobac.

“Evidence is evidence, not hearsay. Not throwaway remarks,” a dúirt Ó Cuív.

Dúirt urlabhraí Gaeilge agus Gaeltachta Fhianna Fáil gur chóir don Aire leithscéal a ghabháil as a thagairt ‘ar nós cuma liom’ don bhaol do shláinte an phobail a bhainfeadh le rabhadh sláinte i nGaeilge agus rinne sé comparáid idir an fhianaise a luaigh an tAire agus na daoine a chreid fadó go raibh an domhan cothrom.

Dá mbeadh grúpaí fócais ann an uair sin, a dúirt Ó Cuív, d’fhéadfaí ‘80% de dhaoine’ a fháil chun a rá go raibh an domhan cothrom, ach ní fhágfadh sin nach raibh an domhan cruinn.

Agus ráiteas á léamh amach ag an Aire Stáit Catherine Byrne thar ceann an Aire, thug sí le fios gur sheas Harris lena mhaíomh nach mbeadh an rabhadh sláinte ar dheochanna chomh héifeachtach ná chomh soiléir dá mbeadh an Ghaeilge air agus gur chruthaigh an taighde an méid sin.

Dúirt Catherine Byrne gur “travesty” a bheadh ann dá gcuirfí a thuilleadh moille ar an mBille um Shláinte Phoiblí.