LITIR AS AN gCATALÓIN: Bille ard le híoc as comhluadar, cuimhní agus cairéid

Suím i mo staic agus pus orm. Tá chuile choirnéal den charr cuardaithe agam ar thóir an bhoinn bhig phlaistigh a théann sa dtrucail siopadóireachta in áit bonn airgid. Tá sé an-áisiúil nuair nach bhfuil boinn rua i do phóca agat. Go deimhin déanaim cinnte é a chur i dtaisce sa gcarr i gcónaí, ach faraor chomh rialta céanna, tógtar as an gcarr orm é.

Breathnaím amach ar an scuaine atá ag síneadh amach siar ó dhoras Aldi. Mascanna agus miotóga ar chách, iad ag seasamh go humhal dhá mhéadar óna chéile. Míním dóibh go leithscéalach agus mé ag croitheadh bileog airgead tirim san aer nach bhfuilim ach ag rith isteach ar feadh soicind ag iarraidh sóinseáil don trucail. Croitheann duine nó beirt a gcloigeann go tuisceanach agus leanaim orm isteach, ach cloisim fear amháin ag rá an focal guiri faoina fhiacla taobh thiar díom.

Sin focal sách díorainneach atá acu anseo ar eachtrannach nó turasóirí strainséartha. Tá sé cosúil leis an bhfocal gringo a chloistear go minic ag Meicsicigh sna scannáin agus iad ag magadh go gangaideach faoi mhuintir na Stát Aontaithe.

Ag seasamh sa scuaine tar éis mo thrucail a shaoradh óna shlabhra, téann mo chantal i bhfuaire de réir a chéile. Smaoiním ar an nath fealsúnach bhí ag mo Dhaideo nuair a bhíodh olc ar dhuine. ‘Lig tharat é’ a deireadh sé, chomh ciúin suaimhneach le Buddha féin. Bhí an ceart aige. Tá sé ag luí le réasún go mbeadh daoine ag gabháil as a gcraiceann le mífhoighne tar éis iad a bheith sáinnithe taobh istigh achar chomh fada leis seo.

Ligim tharam an méid a chuala mé agus is gearr go bhfuil an tsiopadóireacht faoi lán seoil agam. Tá sodar fúm ar dtús, liosta lámhscríofa agam i mo ghlaic, agus mé dírithe ar dhaoine a sheachaint. Ach de réir a chéile tosaím ag tabhairt airde ar na daoine atá mórthimpeall orm. Seandaoine ag tástáil gach toradh le déanamh cinnte go bhfuil siad sách aibí, fir ag breathnú ar oirnéis a fhágfar sa mbosca sa mbaile gan mórán úsáide, mná ag suainseán le chéile ar nós gur trí thimpiste a casadh ar a chéile iad sa siopa ag an am céanna. Tá sásamh intinne de shaghas a bheith i gcomhluadar daoine arís, fiú amháin agus duine i mbun dualgas leamh. Bhí mé imithe as cleachtadh ar dhaoine a fheiceáil ina mbeo.

Sciorrann m’intinn siar blianta beaga go dtí Aldi eile, ceann atá suite ar an taobh thiar de chathair na Gaillimhe. Nuair a bhíodh cónaí orm ansin, ba ann a théadh muid ag siopadóireacht. B’aoibhinn liom a bheith ag éisteacht le rith breá cainte mhuintir Chonamara, a sheas isteach ag déanamh a gcuid siopadóireachta sular bhuail siad an bóthar siar abhaile.

Tamhnach nádúrtha Gaelach i lár ionad siopadóireachta. Níor thuig mo bhean riamh cén fáth gur bhain mé an oiread sin sult agus sásamh as a bheith ag éisteacht le mo mhuintir féin.

Nuair a sheasadh muid isteach sa Lidl atá taobh thoir den chathair i nDabhach Uisce, áit gur Polannach chuile dhara duine a shílfeá, níor chuir sí féin mórán suime sa scéal go raibh a teanga féin thart timpeall uirthi. Is dócha nach bhfuil an t-ardú anama céanna ag baint le do theanga féin a chloisteáil nuair a bhíonn sí á labhairt ag beagnach 40 milliún duine.

Tá na seilfeanna ag cur thar maoil le glasraí agus torthaí. Boscaí lán le sú talún agus sú craobh lonracha i mullach a chéile. Tá sé seo aisteach mar tá go leor cainte anseo le fada go mbeadh ganntanas bia sna siopaí toisc glasraí agus torthaí a bheith ag lobhadh ar fheirmeacha. Dúnadh teorainneacha na tíre agus séasúr bainte an fhómhair ag tosú, rud a chiallaigh nár fhéad spailpíní fánacha ó thíortha ar nós na Rómáine agus na Bulgáire a theacht isteach. Bíonn earnáil ollmhór na dtorthaí garraí na Spáinne ag brath ar na spailpíní seo.

Má bhraitheann féin, is minic a chaitear go dona leo de réir tuairiscí. Is mná as Maracó tromlach na spailpíní a bhíonn ag baint caora in ollphubaill phlaisteacha i ndeisceart na Spáinne. Feirmeacha iargúlta iad seo agus bíonn dúshaothrú agus ionsaithe gnéis ina chuid den saol crua séasúrach a bhíonn acu ann.

Is gníomhaireachtaí fostaíochta tríú páirtí go minic a íocann na spailpíní agus baineann siad costas an lóistín suarach a chuirtear ar fáil dóibh as a bpá míosúil a bhíonn chomh híseal le €500. Ní hiontas nach bhfuil Spáinnigh sásta an sclábhaíocht seo a dhéanamh iad féin. Is iomaí polaiteoir Spáinneach a rinne go maith as a bheith ag cáineadh inimirceach agus ag moladh iad a choinneáil amach.

Ach anois nuair atá géarghá leo, níl smid uathu.

Seasaim i scuaine an tsiopa agus nuair a shíneann an freastalaí mo bhille chugam, baintear geit asam.

Mhionnóinn go bhfuil an bille i bhfad níos airde ná mar a bhíonn go hiondúil. Scrúdaím an bille sa mbaile, agus bhí mé ceart. Caithim súil ar an idirlíon agus feicim go bhfuil méadú scanrúil tagtha ar earraí úra.

Ó mhí Feabhra go dtí mí an Mhárta sa Spáinn, d’ardaigh praghas bananaí 12%, oráistí 17%, cairéid 21% agus mandairíní 45%.

’Sí an Spáinn an t-easpórtálaí is mó glasraí agus torthaí san Aontas Eorpach.

Má tá praghsanna ag ardú anseo, bí cinnte gur gearr go mbeidh siad amhlaidh sa mbaile freisin.