Tá an tAE ag iarraidh ar Facebook, TikTok, YouTube, X agus fathaigh eile an tsaoil dhigitigh dul an-dian ar dhomhainbhrionnuithe (deep fakes) roimh na toghcháin Eorpacha i mí an Mheithimh.
Tá treoracha nua foilsithe ag an gCoimisiún Eorpach maidir le maoirseacht ábhair chun dul i ngleic le scaipeadh mí-eolais a d’fhéadfadh cur as do na toghcháin.
Tá sé ina imní mhór san AE go bhféadfaí cur isteach ar na toghcháin leis an mí-eolas, na domhainbhrionnuithe agus an haiceáil.
Tá na treoracha eisithe faoin Acht um Sheirbhísí Digiteacha ina bhfuil 22 ardán áirithe mar ardáin “an-mhór” a bhfuil dualgais ar leith orthu ó thaobh na maoirseachta ábhair.
De réir na dtreoracha, ba chóir do na hardáin seo an baol a bhaineann leis an intleacht shaorga a mhaolú trí lipéad soiléir a chur ar ábhar a ghintear leis an AI. Ba chóir freisin lipéad soiléir a chur ar ábhar ar fógraíocht pholaitiúil é.
Moltar chomh maith go gcuirfeadh na hardáin mhóra chun cinn eolas “oifigiúil” faoi na toghcháin seachas ábhar a chruthaítear ar mhaithe le hairgead a dhéanamh nó chun go scaipfí go rábach é.
“Leis na treoracha atá á n-eisiúint inniu againn tá leas iomlán á bhaint againn as na huirlisí atá ar fáil dúinn faoin DSA [an tAcht Seirbhísí Digiteacha] lena chinntiú go gcomhlíonann siad na dualgais atá orthu agus nach mbaintear mí-úsáid astu chun cur isteach ar ár dtoghcháin, agus lena chinntiú, ag an am céanna, go dtugtar cosaint dár saoirse cainte,” a dúirt Thierry Breton, Coimisinéir an Mhargaidh Inmheánaigh.
Cé nach gcuireann na treoracha aon cheangal dlí ar na comhlachtaí, mura gcloíonn siad leo ní foláir dóibh a chruthú go bhfuil beartais eile á gcur i bhfeidhm acu atá “chomh héifeachtach céanna” leo.
Is féidir leis an AE eolas breise a lorg ó na comhlachtaí agus mura bhfuiltear sásta leis na beartais atá á gcur i bhfeidhm, is féidir fíneálacha móra a ghearradh ar na comhlachtaí.
D’fhéadfaí fíneáil luach 6% d’ioncam domhanda comhlachta a ghearradh air sa chás nach gcomhlíonann sé a dhualgais.
Beidh ar chomhlachtaí foirne speisialta a bhunú agus dóthain acmhainní a thabhairt dóibh chun súil ghéar a choimeád ar an gcineál ábhair atá á scaipeadh ar a n-ardáin.
Moltar, mar shampla, go bpreabfadh foláireamh aníos ar an scáileán nuair a chromann duine ar ábhar a roinnt atá bréagnaithe cheana féin. Ba chóir freisin, a deirtear, córas éigeandála a bheith faoi réir sa chás go mbeadh, mar shampla, domhainbhrionnú de cheannaire Eorpach á scaipeadh go mear.
Beidh ar na comhlachtaí a chinntiú chomh maith go mbeidh éagsúlacht ó thaobh ábhair ar a gcuid ardán.
Léirigh taighde a rinneadh faoi thoghchán uachtaránachta na Fionlainne níos túisce i mbliana gur cuireadh borradh níos mó ar ardáin amhail YouTube faoi ábhar frith-imirce agus ábhar a bhain leis an eite fhíordheis.
Cáineadh comhlachtaí eile amhail Facebook mar nach raibh dóthain modhnóirí acu a bhí líofa i dteangacha neamhfhorleathana. Dúradh, mar shampla, nach raibh dóthain maoirseoirí a raibh Slóvaicis acu fostaithe ag Facebook agus TikTok le linn an olltoghcháin sa tSlóvaic an bhliain seo caite.
Dúirt an Coimisiún Eorpach go raibh sé i gceist bréagscrúdú a dhéanamh i gcomhar le roinnt de na hardáin mhóra ar na córais atá acu chun na toghcháin a choimeád slán ón mí-eolas agus ó ionsaithe ar líne.
Gníomhaíocht 1 – Ceisteanna tuisceana agus léirthuisceana
- Cad atá an tAE ag iarraidh ar Facebook, TikTok agus X a dhéanamh?
- Céard atá i gceist le “deep fakes”?
- Cén imní atá ar an AE?
- Meas tú céard atá i gceist le hardáin atá “an-mhór”?
- Céard iad na nithe ar cheart lipéad soiléir a chur orthu?
- Céard atá i gceist leis an bhfrása “chun go scaipfí go rábach é?”
- Cé hé Thierry Breton?
- Céard is féidir a dhéanamh mura bhfuiltear sásta le beartais na gcomhlachtaí?
- Céard a mholtar nuair a dhéanann duine iarracht ábhar atá bréagnaithe cheana féin a roinnt?
- Cén fáth a luaitear an Fhionlainn?
Gníomhaíocht 2 – Cleachtadh Léitheoireachta
- Léigh an chéad alt os ard don duine atá in aice leat. Léifidh sé/sí an dara halt os ard duitse. Leanaigí oraibh mar sin go deireadh an ailt.
- Úsáid an uirlis fuaime in teanglann.ie nó abair.ie le cabhrú libh leis an bhfoghraíocht.
Gníomhaíocht 3 – Nathanna cainte: bí ag caint agus ag scríobh
- Tá go leor nathanna cainte/focail úsáideacha sa téacs.
- Déan iarracht na cinn seo a chur in abairt ó bhéal leis an duine atá in aice leat.
- Eisithe
- Ba chóir
- Treoracha
- Baol
- A chinntiú
- Déan iarracht na cinn seo a chur in abairt scríofa.
- Eisiúint
- Maoirseacht
- Moltar
- A chomhlíonadh
- D’fhéadfaí
- Ná dearmad gur féidir míniú a fháil ar fhocal tríd an gcnaipe ‘FOCLÓIRÍ’ a bhrú ar dtús agus ansin cliceáil ar an bhfocal féin.
Gníomhaíocht 4 – Bí ag scríobh agus ag caint
-
-
- An gceapann tú gur fadhb mhór í an bhréagnuacht?
- Déan 5-7 bpointe a scríobh.
- Féach ar an bhfíseán agus an t-alt ag an nasc seo le cúpla smaoineamh a fháil.
- Déan focail agus briathra nua a chuardach ar teanglann.ie agus www.focloir.ie.
- Ansin, léigh na pointí atá scríofa ag do pháirtí agus déan iad a phlé leo. An aontaíonn tú leis/léi?
-
Gníomhaíocht 5 – Nasc ábhartha eile
- Seo naisc chuig suíomh idirlín AE ina bhfuil cur síos ar na toghcháin Eorpacha.
- Éist agus léigh an t-ábhar agus déan iad a phlé le do pháirtí.
Fág freagra ar 'LÉAMHTHUISCINT: An tAE ag iarraidh ar fhathaigh na teicneolaíochta na toghcháin a chosaint ón mí-eolas'