Oíche Fhéile San Seán i Leitir Móir 80 bliain ó shin…

Uair sa tseachtain, i gcomhar le Dúchas.ie, foilsítear mír ó Bhailiúchán na Scol

Oíche Fhéile San Seán i Leitir Móir 80 bliain ó shin…

Tagann oíche fhéile San Seáin ar an bhfiche tríú lá de Mheitheamh, agus bíonn lá Féile San Seáin againn an lá ina dhiaidh sin. An oíche sin bíonn tine ar lasadh ag na daoine agus bhíodh féasta ag na daoine fadó.
‘Sé an sórt féasta a bhíodh acu. Bhaineadh siad fataí nua agus théadh siad ag iascach agus mura mbíodh iasc acu mharaíodh siad cearca nó sicíní le haghaidh an fhéasta.
Bhíodh tine chnámh acu. ‘Sé an chaoi a ndéanfadh siad an tine, ar dtús théadh siad ag bailiú airgid ar dhaoine an bhaile agus théadh siad ag an siopa agus cheannaíodh siad ola le haghaidh na tine.
Ansin théadh na daoine eile agus gheobhadh siad cúpla cliabh móna, agus chuireadh siad na gasúir ag cuartú cnámha le haghaidh na tine a dhéanamh suas. Nuair a bhíodh chuile shórt acu ansin dhéanadh siad an tine. Chuireadh siad na ceirtlíní agus an ola leo ag an tine.
Nuair a bhíodh sé sin déanta acu agus an tine dearg chuireadh siad ola ar na ceirtlíní agus chuireadh siad sa tine iad le lasadh. Nuair a bhíodh siad lasta acu thugadh siad aníos as an tine iad agus bhíodh siad á gcaitheamh suas san aer agus iad lasta.

Nuair a bhíodh na ceirtlíní uilig caite acu théadh siad ag tabhairt turas thart timpeall na tine agus iad ag bualadh báire.
‘Sé an fáth go ndéantaí an tine chnámh. Fadó nuair bhí Sasana agus a cuid saighdiúirí in Éirinn agus iad ag cur iallach ar chuile theach saighdiúir a dhul ina arm agus teach ar bith a mbeadh saighdiúir leo san arm dhéanadh siad tine agus lasadh siad san tine é, agus sé an fáth go ndéanfadh siad é sin mar bhíodh siad ag déanamh bearráin ar Sheán Buí.

Tá pisreoga ann faoin tine chnámh. Nuair a bhíonn siad ag dul abhaile tugann siad splanc leo as an tine agus caitheann siad ins na fataí é.

Colm Ó hEidhin, An Cnoc, Leitir Móir, Conamara a scríobh ar an 26 Meitheamh 1938

Fág freagra ar 'Oíche Fhéile San Seán i Leitir Móir 80 bliain ó shin…'

  • wtf

    Oíche Fhéile San ‘Seán’…sa teideal.
    Recte; …San Seáin

  • Barbara McDonagh

    I just read the “San Sean Festival Night” article. A very interesting read. Is it possible to obtain a copy of this? My father was Colman Hynes from Cnoc . I would love to know if it was him.

    Thank you,

  • Bailiúchán na Scol Co. na Gaillimhe

    https://www.duchas.ie/en/cbes/4622966/4617963/4628393

    Bailiúchán na Scol
    Co. na Gaillimhe