Tháinig sé chun solais ar an Aoine seo caite go bhfuil an cúrsa céime lánaimseartha sa Ghaeilge le scor in Ollscoil Uladh i mBéal Feirste de bharr ciorruithe ar an mbuiséad agus tá a bpostanna le cailliúint ag ceathrar d’fhoireann na hinstitúide.
Bhí a fhios ó Mheitheamh seo caite go raibh rún ag Ollscoil Uladh 210 post a scor agus laghdú 1,250 a dhéanamh ar líon na mac léinn nuair a fógraíodh go mbeadh titim £9milliún sa bhliain ar a mbuiséad ó Stormont. Chomh maith leis an slad ar theangacha, tá ábhair eile ar nós Matamataic thíos le plean na hollscoile.
Ar ndóigh, tá ceisteanna le freagairt ag Stormont faoi na roghanna a rinneadh sa bhuiséad. An bhfuil dianlaghdú ar mhaoiniú na hOllscolaíochta ag teacht leis an tosaíocht a thugadar d’fhorbairt eacnamaíochta agus fostaíochta? Arbh fhéidir malairt rogha a dhéanamh? Ar suim le héinne i measc na bpáirtithe a dhul i ngleic le ciallachais na gceisteanna sin?
Tá ceisteanna le freagairt ag an ollscoil freisin. Deir na ceardchumainn gurbh fhéidir leo roghanna difriúla a dhéanamh. Tá cruacheisteanna le freagairt faoi chaiteachas ollmhór £250 milliún ar an gcampas nua atá á thógáil i mBéal Feirste i bhfoisceacht cúpla míle don champas i Jordanstown. Tá ceithre láthair ar fad ag Ollscoil Uladh agus áirítear go bhfuil costas £14 milliún sa bhliain ar na láithreacha sin, atá i gCúl Raithin, Doire, Béal Feirste agus Jordanstown.
Dúirt Leas-Sheansailéir na hOllscoile, Paddy Nixon, gur déanadh na ciorruithe ar bhonn leathan agus cuireadh san áireamh méid an éilimh a bhí ar chursaí, sásamh leis an bhfreastal agus rátaí fostaíochta. Chuirfeadh sé iontas ar dhaoine, b’fhéidir, nach raibh éileamh ard ar chúrsaí sna nuatheangacha Eorpacha, teangacha na dtíortha is mó a ndéantar tráchtáil leo, ach is cosúil sin a bheith coitianta ar fud an oileáin seo.
Díol suntais é gur beag suim a chuir institiúidí i dTuaisceart Éireann i scéim Erasmus a bhfuil oiread sin tóir uirthi in áiteanna eile. Thairis sin, má chuimhnigh éinne ar mhic leinn ón iasacht a mhealladh – chun airgead a shaothrú – níl seans acu anois.
I gcás na Gaeilge, i bhfianaise an neamhfhreastail ar an ábhar taobh amuigh de Ghaelscoileanna, luíonn sé le réasún go mbeadh éileamh níos ísle ná mar a bheadh ar chúrsaí céime eile. Is cosúil, áfach nár cuireadh san áireamh an fás sa Ghaelscolaíocht agus an méadú dá réir a bheidh ar éileamh ar chúrsaí amach anseo.
Léirigh suirbhé a dhéantar go rialta sa Ríocht Aontaithe – an National Student Survey – gur chuir gach duine de na mic léinn a d’fhreastail ar an gcéim lánaimseartha sa Ghaeilge in iúl go raibh siad sásta leis an gcúrsa. Go deimhin, ba í an Roinn Gaeilge an t-aon roinn in Ollscoil Uladh a fuair ráta sástachta 100%. Ní foláir nó gur fágadh é sin as an áireamh chomh maith nuair a bhí an cinneadh á dhéanamh.
Anuas ar a bheith easnamhach mar sheirbhís don phobal, tá plean na hollscoile teoranta agus gearr-radharcach i dtaca le forbairt a gcoláistí féin. Fágfaidh daoine óga Tuaisceart Éireann le haghaidh oideachas tríú leibhéal. Seans nach bhfillfidh cuid acu. Beidh na hollscoileanna thíos leis sin, gan trácht ar an tsochaí.
PólRéamonn
@Chuirfeadh sé iontas ar dhaoine, b’fhéidir, nach raibh éileamh ard ar chúrsaí sna nuatheangacha Eorpacha
Ní chuireann sin iontas orm. Cuireann sé brón orm.